Το κάπνισμα αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες θανάτου για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη ετησίως. Αποτελεί, δε, την κύρια αιτία του μη αναπόφευκτου θανάτου, καθώς πρόκειται για μια συνήθεια, που δεν προσφέρει κάποιο όφελος στον χρήστη και μπορεί να διακοπεί, μόνο με θετικές συνέπειες για τον ίδιο, ανά πάσα στιγμή. Η επιβάρυνση που προκαλεί στην υγεία των καπνιστών είναι τεράστια, κυρίως σε παθήσεις που σχετίζονται με τον πνεύμονα, ενώ και η οικονομική επιβάρυνση που προκαλεί στα εθνικά συστήματα υγείας, ανέρχεται σε πολλά δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Ως εκ τούτου, τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους, χάρη στην καινοτομία και τις σύγχρονες τεχνολογίες, προϊόντα εναλλακτικά του καπνού. Πρόκειται δηλαδή για προϊόντα που προσφέρουν στον χρήστη όσα προσφέρει το παραδοσιακό κάπνισμα -συνήθεια, απόλαυση ή/και πρόσληψη νικοτίνης- επιβαρύνοντας όμως πολύ λιγότερο την υγεία τους.
Πρόκειται για νέες επιλογές που απευθύνονται σε όσους είναι ήδη καπνιστές, οι οποίες μπορούν στην κυριολεξία να σώσουν εκατομμύρια ζωές, εξαιτίας ακριβώς της πολύ μικρότερης επιβάρυνσης που επιφέρει η χρήση τους στην υγεία. Κατά κανόνα, δε, αποτελούν και πιο οικονομικές λύσεις, γεγονός που σημαίνει ότι η στροφή σε αυτές τις επιλογές, μπορεί να σημαίνει και εξοικονόμηση χρημάτων.
Ηλεκτρονικά Τσιγάρα
Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι συσκευές οι οποίες μιμούνται το παραδοσιακό κάπνισμα, ωστόσο με πολύ διαφορετικό τρόπο και παρέχοντας στον χρήστη αντί για καπνό, ατμό. Ο ατμός παράγεται όταν ο χρήστης το επιλέγει (με το πάτημα ενός κουμπιού ή με μια ρουφηξιά αυτόματα), καθώς η μπαταρία της συσκευής παρέχει ενέργεια στον ατμοποιητή, που περιέχει το ειδικό υγρό αναπλήρωσης. Τότε ξεκινάει η διαδικασία θέρμανσης και ατμοποίησης του υγρού, το οποίο εισπνέει ο χρήστης σε μορφή ατμού.
Ο χρήστης της συσκευής έχει μια παρόμοια με το κάπνισμα εμπειρία, εισπνέοντας όμως ατμό -που μπορεί να περιέχει ή όχι νικοτίνη- αντί για καπνό.
Τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών τσιγάρων είναι σημαντικά. Καταρχάς, είναι κατά πολύ λιγότερο βλαβερά από το κάπνισμα, και συγκεκριμένα σύμφωνα με τον Οργανισμό Υγείας της Αγγλίας, κατά 95% λιγότερο. Ο λόγος για αυτό είναι ότι ο ατμός που εισπνέει ο χρήστης δεν είναι προϊόν καύσης, αλλά ατμοποιημένο υγρό, ενώ εκλείπουν και οι χιλιάδες τοξικές ουσίες και η πίσσα, που περιέχει ο καπνός και καταναλώνει ο χρήστης κατά τη διαδικασία του καπνίσματος.
Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν αφήνουν κατάλοιπα -δηλαδή στάχτη-, δεν λεκιάζουν τα δόντια, ενώ δεν αναδύουν και τη δυσάρεστη μυρωδιά του καπνού, αφού είναι πολύ λιγότερο έντονη και εξαρτάται από τη γεύση του υγρού αναπλήρωσης που έχει επιλέξει ο χρήστης.
Άλλο πλεονέκτημα είναι μηνιαίο κόστος, καθώς μεσοπρόθεσμα ο χρήστης ξοδεύει πολύ λιγότερα χρήματα, σε σχέση με το παραδοσιακό κάπνισμα.
Άλλα πλεονεκτήματα σχετίζονται με την πληθώρα των επιλογών που έχει ο χρήστης, τόσο για τις συσκευές, όσο και για τη γεύση των υγρών που μπορεί να καταναλώσει, αλλά και για το ποσοστό της νικοτίνης που περιέχουν.
Το μειονέκτημά τους σε σχέση με το συμβατικό κάπνισμα είναι ότι εφόσον αποτελούν ηλεκτρονικές συσκευές, απαιτείται να φορτίζονται τακτικά προκειμένου να χρησιμοποιηθούν, ενώ όταν ολοκληρωθεί ο κύκλος της μπαταρίας, θα πρέπει να αντικαθίσταται. Επίσης, μπορεί να χρειάζονται καθάρισμα αλλά και αντικατάσταση άλλων αναλώσιμων, όπως είναι οι ατμοποιητές.
Γίνεται εύκολα κατανοητό ότι εξαιτίας των παραπάνω λόγων, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μπορούν να αποτελέσουν τη διέξοδο από το παραδοσιακό κάπνισμα, ενώ πολλές έρευνες έχουν αποδείξει ότι αποτελούν μια από τις κύριες αιτίες διακοπής του καπνίσματος για εκατομμύρια πρώην καπνιστές.
Θερμαινόμενα Προϊόντα Καπνού
Τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού είναι κι αυτά ηλεκτρονικές συσκευές, οι οποίες μιμούνται το κάπνισμα, προσφέροντας μια αντίστοιχη εμπειρία με την χρήση θερμαινόμενου καπνού. Η διαφορά είναι ότι θερμαίνουν τον καπνό - αυτό γίνεται με τη χρήση μπαταρίας που περιέχει η συσκευή- αντί να γίνεται καύση.
Κι αυτές οι συσκευές οι οποίες λειτουργούν με θερμαινόμενες ράβδους καπνού έχουν κάποια σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με το συμβατικό κάπνισμα, που σχετίζονται με τη μικρότερη επιβάρυνση στην υγεία, καθώς εκλείπει η καύση και η εισπνοή της πίσσας και των τοξικών ουσιών από τον χρήστη, δεν αφήνουν στάχτη παρά τη χρησιμοποιημένη ράβδο ως κατάλοιπο, έχουν λιγότερο έντονη και δυσάρεστη μυρωδιά από τον καπνό, ενώ δεν λεκιάζουν τα δόντια.
Η φιλοσοφία τους είναι διαφορετική από τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, καθώς η βασική διαφορά είναι ότι το προϊόν τους είναι ο καπνός και όχι ο ατμός, και είναι θέμα προτίμησης το τι θα επιλέξει ο καθένας.
Μειονέκτημα σε σχέση με το συμβατικό κάπνισμα είναι το γεγονός ότι αποτελεί ηλεκτρονική συσκευή, που πρέπει να φορτίζεται για να λειτουργεί η μπαταρία, αλλά και να καθαρίζεται τακτικά, αν κι αυτό πια δεν απαιτείται στις πιο μοντέρνες συσκευές.
Τεχνολογικές Καινοτομίες και Μελλοντικές Τάσεις
Από τη στιγμή που κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά ευρέως τα εναλλακτικά του καπνού προϊόντα, δηλαδή στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, έχουν υποστεί μεγάλες αλλαγές, οι οποίες τα καθιστούν πολύ πιο φιλικά και αποτελεσματικά για τον χρήστη. Οι εταιρείες επενδύουν πολλά εκατομμύρια στην έρευνα και ανάπτυξη, προκειμένου οι συσκευές να λειτουργούν καλύτερα, να ελαχιστοποιούνται οι δυσλειτουργίες και να παρέχουν τη μέγιστη δυνατή απόλαυση, μειώνοντας κατά το δυνατόν και τη βλάβη που προκαλείται στην υγεία.
Αυτή η τάση βρίσκεται διαρκώς σε εξέλιξη, αφού σχεδόν κάθε χρόνο τα προϊόντα αυτά, αναλόγως του μοντέλου τους, υπόκεινται σε αλλαγές και διαρκείς βελτιώσεις. Στο άμεσο μέλλον, αναμένεται να παρουσιαστούν νέα καινοτόμα προϊόντα αυτής της φιλοσοφίας, που θα έχουν τον χρήστη στο επίκεντρο, παρέχοντας επιπλέον κι άλλες εργονομικές και πιο εύχρηστες επιλογές, πιο απολαυστικά προϊόντα, συσκευές με μεγαλύτερη απόδοση και διάρκεια μπαταρίας.
Συμβουλές για τη Διακοπή του Καπνίσματος
Το κόψιμο του τσιγάρου αποτελεί μια ιδιαίτερα δύσκολη διαδικασία για τους περισσότερους καπνιστές, ενώ υπάρχουν διάφορες τεχνικές οι οποίες αναλόγως της προσωπικότητας αλλά και του επιπέδου του εθισμού του καθενός, μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο αποτελεσματικές.
Μεγάλη σημασία έχει να λαμβάνει ο καπνιστής συμβουλευτικές υπηρεσίες από τους ειδικούς, οι οποίοι μπορούν να τον καθοδηγήσουν με τον κατάλληλο τρόπο, ώστε να δώσει τέρμα στη βλαβερή συνήθεια.
Ορισμένες από τις στρατηγικές περιλαμβάνουν τη σταδιακή απεξάρτηση από τη νικοτίνη, καθώς αυτή είναι η εθιστική ουσία που «αναγκάζει» τους καπνιστές να συνεχίζουν τη συνήθειά τους. Αυτό μπορεί να γίνει με διάφορες τεχνικές του μυαλού του καθενός, όπως η θέσπιση συγκεκριμένων στόχων, η απόρριψη όλων των καπνικών προϊόντων από προσβάσιμα σημεία κ.α., αλλά και με υποκατάστατα, όπως είναι τα τσιρότα νικοτίνης.
Το σημαντικότερο από όλα για τον καπνιστή είναι να αποφασίσει τελεσίδικα ότι θέλει να διακόψει τη συνήθεια, μην συγχωρώντας στον εαυτό του ενδεχόμενη αποτυχία ή αναβολή. Εφόσον κάποιος είναι αποφασισμένος, τότε όλες του οι πράξεις σχετίζονται με αυτή την απόφαση, και η έλλειψη της εθιστικής συνήθειας, όσο επώδυνη μπορεί να είναι τον πρώτο καιρό, μπορεί να αντικατασταθεί από τη δύναμη της θέλησης και της προσδοκίας, φυσικά, όλων των σημαντικών ωφελειών που επιφέρει η διακοπή αυτής της βλαβερής συνήθειας.
Όπως αναφέρουν όλοι οι πρώην καπνιστές, η πραγματική δυσκολία έγκειται στα πρώτα μόλις 24ωρα της διακοπής, καθώς στη συνέχεια ο οργανισμός αρχίζει να συνηθίζει χωρίς νικοτίνη, ενώ στη συνέχεια η έλλειψη βρίσκεται μόνο στο «μυαλό τους». Ο καπνιστής που θα το διακόψει για αρκετό καιρό, μπορεί να αποφύγει την υποτροπή και να συνεχίσει ξανά τη συνήθεια αυτή, απλά και μόνο διαπιστώνοντας τα οφέλη που ήδη επέφερε για την υγεία του -όπως είναι η αντοχή, η όσφρηση και πολλά άλλα, έχοντας τη σκέψη ότι αυτά θα εξαλειφθούν ξανά και η υγεία του θα επιβαρυνθεί, εάν δεν εμείνει στην αρχική του απόφαση και επιτυχία -διότι για επιτυχία πρόκειται- να το διακόψει…
Συμπεράσματα
Τα εναλλακτικά του καπνού προϊόντα, τα ηλεκτρονικά και θερμαινόμενα τσιγάρα, μπορούν να αποτελέσουν μια διέξοδο για τους καπνιστές μακριά από τη βλαβερή τους συνήθεια, προσφέροντας μια σειρά ωφελειών, που σχετίζονται κυρίως με τη μείωση της βλάβης στην υγεία, αλλά και πολλών ακόμα.
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται σε αυτά, επιτυγχάνοντας την πολύ μικρότερη επιβάρυνση της υγείας τους, διατηρώντας την απόλαυση της συνήθειας με τους εναλλακτικούς αυτούς τρόπους, σε περίπτωση που δεν μπορούν να το διακόψουν εντελώς. Η τεχνολογία βοηθάει διαρκώς ώστε οι επιλογές αυτές να γίνονται όλο και πιο ελκυστικές.
Μια ζωή μακριά από το τσιγάρο είναι μια καλύτερη ζωή από όλες τις απόψεις, και αυτή τη θεώρηση θα πρέπει να την έχουν όλοι στο μυαλό τους, ώστε να βελτιώσουν την υγεία τους, και να περιορίσουν το κόστος ζωής τους.